De Nederlandse taal kan soms behoorlijk verwarrend zijn, vooral wanneer woorden die hetzelfde klinken verschillende betekenissen hebben, afhankelijk van de spelling en context. Een veelvoorkomende vraag is of je ‘verkeerd in goede staat’ of ‘verkeert in goede staat’ schrijft. In dit artikel leggen we dit uit en geven we handige tips om de juiste keuze te maken. We verwijzen ook naar eerdere artikelen over ‘gebeurt of gebeurd’ en ‘bepaald of bepaalt’, waarin soortgelijke vragen worden behandeld.
Wat is het verschil tussen ‘verkeerd’ en ‘verkeert’?
Beide woorden komen van het werkwoord verkeren, maar worden in heel verschillende situaties gebruikt:
- ‘Verkeert’: Dit is de tegenwoordige tijd, derde persoon enkelvoud van het werkwoord verkeren. Het betekent: zich bevinden in een bepaalde toestand.
- ‘Verkeerd’: Dit is een bijvoeglijk naamwoord of bijwoord en betekent: niet juist, foutief of afwijkend.
Het verschil zit dus in de grammaticale rol en betekenis van de woorden.
Vervoegingen van het werkwoord ‘verkeren’
Hieronder zie je een overzicht van de vervoegingen van het werkwoord verkeren:
Tegenwoordige tijd
- Ik verkeer
- Jij verkeert
- Hij/Zij/Het verkeert
- Wij/Jullie/Zij verkeren
Verleden tijd
- Ik verkeerde
- Jij verkeerde
- Hij/Zij/Het verkeerde
- Wij/Jullie/Zij verkeerden
Voltooid deelwoord
- Verkeerd
Let op: het voltooid deelwoord ‘verkeerd’ wordt hetzelfde geschreven als het bijvoeglijk naamwoord. Dit kan extra verwarrend zijn!
Voorbeelden verkeert en verkeerd in zinnen
Voorbeelden met ‘verkeert’ (tegenwoordige tijd, derde persoon enkelvoud)
- “De patiënt verkeert in goede gezondheid.”
- “Hij verkeert in een moeilijke situatie.”
- “De woning verkeert in slechte staat.”
Voorbeelden met ‘verkeerd’ (bijvoeglijk naamwoord of bijwoord)
- “Je hebt het totaal verkeerd begrepen.”
- “Het was een verkeerd antwoord op de vraag.”
- “Deze beslissing is echt verkeerd uitgepakt.”
Voorbeelden waarin de verwarring kan ontstaan
- “De auto verkeert in perfecte staat.” (werkwoordsvorm)
- “De auto is niet verkeerd, maar heeft wat onderhoud nodig.” (bijvoeglijk naamwoord)
Waarom ontstaat hier verwarring?
De verwarring ontstaat vooral door de gelijkenis in klank tussen ‘verkeerd’ en ‘verkeert’, gecombineerd met de context waarin ze vaak worden gebruikt. Mensen zijn geneigd om een woord dat klinkt als verkeerd automatisch foutief te schrijven, omdat het bijvoeglijk naamwoord bekender is dan de werkwoordsvorm.
Deze verwarring doet zich ook voor bij andere woordparen zoals:
- ‘Gebeurt’ of ‘gebeurd’, waar de keuze afhankelijk is van de werkwoordstijd of het voltooid deelwoord.
- ‘Bepaald’ of ‘bepaalt’, waarbij de context bepaalt of je met een werkwoordsvorm of een bijvoeglijk naamwoord te maken hebt.
Meer over deze onderwerpen lees je in onze eerdere artikelen:
Hoe maak je de juiste keuze?
Om te bepalen of je ‘verkeert’ of ‘verkeerd’ moet schrijven, kun je de volgende stappen volgen:
Kijk naar de rol van het woord in de zin:
- Is het een handeling of toestand? Kies dan voor ‘verkeert’.
- Beschrijft het iets fout of afwijkends? Kies dan voor ‘verkeerd’.
- Zoek het werkwoord in de zin. Als je een vorm van zijn of hebben tegenkomt, gebruik je vaak het voltooid deelwoord ‘verkeerd’.
Verkeert of verkeerd?
De keuze tussen ‘verkeert’ en ‘verkeerd’ hangt volledig af van de grammaticale rol en betekenis in de zin:
- ‘Verkeert’ gebruik je in de tegenwoordige tijd (bijvoorbeeld: “Het verkeert in goede staat”).
- ‘Verkeerd’ gebruik je als bijvoeglijk naamwoord of bijwoord (bijvoorbeeld: “Dit is verkeerd uitgelegd”).
Door goed naar de context en functie van het woord te kijken, kun je fouten voorkomen en de Nederlandse taal correct toepassen.